Dziepółć

W 1848 roku Seweryn Biernacki podarował „na wieczne czasy” mieszkającym w Dziepółci ewangelikom 7,5 morgi ziemi. Akt darowizny sporządzono 22 listopada 1848 roku w Piotrkowie Trybunalskim i potwierdzono 12 kwietnia 1854 roku. Na przekazanym gruncie znajdował się niewielki, wymagający remontu budynek. Ewangelicy postanowili przebudować go wedle własnych potrzeb, organizując w nim salę modlitw, salę szkolną oraz mieszkanie dla kantora i nauczyciela. Prace budowlane wspierali pastorzy z Piotrkowa i Kleszczowa – Ludwig Muller i August Hirszowski. Remont zakończył się na początku lat 50-tych.

W międzyczasie do Dziepółci przeniesiono siedzibę filiału ewangelicko-augsburskiego, dotychczas ulokowanego w Radomsku. Kantorem i nauczycielem został Wilhelm Schmidt. Wkrótce okazało się, że sala modlitewna jest zbyt mała; szczególnie w niedziele i święta nie była w stanie pomieścić wszystkich wiernych. Z biegiem lat pogarszał się też jej stan techniczny. W 1897 roku Dziepółć wizytował generalny superintendent Karl Gustaw Manitius, okazując poparcie dla pomysłu budowy nowego kościoła.

Stary dom modlitwy i budynek szkoły w Dziepółci. Źródło: Richard Horn, Die Chronik vom Werden und Vergehen einer deutschen evang.-luth. Kirchengemeinde in Polen (Radomsko-Dziepółć), Marienheide 1988

Kwestią sporną pozostawała lokalizacja świątyni. Część członków wspólnoty obstawiała przy pomyśle wzniesienia kościoła w Radomsku, szybko rozwijającym się i dobrze skomunikowanym mieście. Tamtejsza sala modlitw, zorganizowana w wynajmowanym pomieszczeniu również nie była w stanie pomieścić rozrastającej się liczebnie wspólnoty. Co więcej – budowie nowej świątyni sprzyjały władze miasta. W 1899 roku gmina ewangelicka otrzymała od władz Radomska działkę, a dwa lata później Konsystorz Warszawski wyraził zgodę na budowę.

Prace wstrzymywał kryzys ekonomiczny wywołany wojną rosyjsko-japońską i okres niepokojów społecznych. Władze kościelne, początkowo niechętne budowie kościołów zarówno w Radomsku jak i Dziepółci, w 1910 roku zatwierdziły plan budowy świątyń w obu ośrodkach. Kosztorys dla Dziepółci opiewał na 5 tysięcy rubli; wkrótce okazał się niedoszacowany. Wsparcia finansowego dla budowy udzieliło Stowarzyszenie Gustawa Adolfa z Lipska. Świątynia była użytkowana już od 1913 roku, jeszcze zanim sfinalizowano prace. Planowaną na 1914 rok konsekrację odroczył wybuch I wojny światowej. Ostatecznie, 13 stycznia 1915 roku, podczas uroczystego nabożeństwa, nowo wzniesione mury poświęcił pastor Leopold Wojak z Częstochowy.

Świątynię zbudowano na planie prostokąta, z czerwonej, nieotynkowanej cegły, w stylu neogotyckim. Frontową ścianę wieńczy wysoka, czworoboczna wieża nakryta ośmiobocznym hełmem. Otwór drzwiowy ozdabia wysoka wimperga z kamiennym krzyżem na szczycie. Elewacje boczne są pięcioosiowe. W ścianach bocznych, umieszczono dodatkowe drzwi prowadzące do przedsionka. Po obu stronach nawy znajdują się empory, wsparte na żeliwnych słupach. Do tylnej ściany budynku przylega absyda i niewielka zakrystia. Dach jest dwuspadowy, blaszany; pierwotnie pokryty był dachówką.

Kościół ewangelicko-augsburski w Dziepółci (okres międzywojenny). Źródło: Strona internetowa www.radomsko.de

Po II wojnie światowej kościół w Dziepółci został splądrowany i częściowo zniszczony. Przez blisko 20 lat opiekę nad obiektem sprawował jeden z mieszkańców wsi, Józef Jędrzejczyk. Po jego wyprowadzce w 1965 roku, świątynia szybko popadła w ruinę. W latach 80-tych mieszkańcy Dziepółci wystarali się o zgodę Konsystorza ewangelicko-augsburskiego na przejęcie opuszczonego kościoła dla celów obrządku katolickiego. Pierwsza msza odbyła się 18 lipca 1984 roku, jeszcze w trakcie kapitalnego remontu prowadzonego przez księdza Marka Czerneckiego. Zakres prac był imponujący. Całkowitej wymianie poddano dach, zamontowano nową wieżę, założono kamienną posadzkę i odtworzono empory. Konserwacji poddano też uszkodzone fragmenty murów. 2 lutego 1986 roku biskup ordynariusz diecezji częstochowskiej Stanisław Nowak ustanowił w Dziepółci parafię, a pierwszym proboszczem został wspomniany ksiądz Czernecki. Pełne ukończenie i wyposażenie kościoła nastąpiło na początku lat 90-tych. Świątynia służy wiernym do dziś. [2021]