Nieistniejący kościół ewangelicko-augsburski
Kleszczów
Ulica Szkolna w Kleszczowie. Na pierwszym planie widać budynek punktu weterynaryjnego, za nim wznosi się wieża i fragment dachu nieistniejącego kościoła ewangelickiego. Fotografia pochodzi z lat 60-tych XX wieku, autorką jest M. Wieruszewska. Źródło: Jerzy Strachocki Gmina Kleszczów 1990–2010. Nasze wczoraj i dziś, Kleszczów 2010.
Funkcję pierwszej ewangelickiej świątyni w Kleszczowie miał pełnić murowany spichlerz. Budynek zamierzano dostosować do potrzeb sakralnych już w latach 30-tych XIX wieku, jednak sprzeciw wobec tych planów wyrazili kleszczowscy katolicy. Ostatecznie, kościół ewangelicki stanął w 1843 roku. Trudno dzisiaj rostrzygnąć, czy był to nowy budynek, czy też wspomniany spichlerz, przebudowany dzięki jakiejś ugodzie z katolikami. Inicjatorem jego budowy (lub przebudowy) był Martin Bahnik, przewodniczący miejscowej wspólnoty. Kredytu miały udzielić władze Królestwa Polskiego; przedsięwzięcie wsparli też pastor Eduard Lembke, kaliski superintendent August Modl, oraz Gottlieb Forszter, proboszcz z sąsiedniej parafii reformowanej w Kucowie. Koszt inwestycji przerósł prognozowaną sumę i osiągnął kwotę 1304 rubli i 29 kopiejek. Jak wyglądał ów budynek – trudno powiedzieć.
Około 1900 roku dokonano przebudowy świątyni, nadając jej neogotycki kostium i dobudowując strzelistą wieżę. Prace pochłonęły około 4000 rubli. Kościół zbudowany był na planie prostokąta z czerwonej nieotynkowanej cegły, nakryty prostym, dwuspadowym dachem. Front kościoła ozdabiał ostrołukowo zamknięty portal wsparty na dwóch kolumnach, wciśnięty między rząd wysokich wsporników. Nad portalem znajdowała się okrągła płycina. Wieża była nakryta czterospadowym dachem i zwieńczona metalowym krzyżem. Na ścianach bocznych umieszczono rząd półkoliście zamkniętych okien; przy czym na elewacji północnej było ich siedem, a na południowej pięć. Do ściany tylnej dobudowano zakrystię.
Kościół znajdował się przy dzisiejszej ulicy Szkolej, tuż przy skrzyżowaniu z Główną. Drugą wojnę światową przetrwał w dobrym stanie. W latach 1945–1954 z jego murów korzystali katolicy; później prawdopodobnie stał nieużytkowany. W latach 80-tych świątynia została rozebrana. Podobno jeden z świeczników będący na jej wyposażeniu, znajduje się obecnie w kościele rzymskokatolickim w Łękińsku.
Dzisiaj po kościele nie ma żadnego śladu; trudno doszukać się też dobrych fotografii tego budynku. W jego miejscu obecnie stoi okazały dom. [2019–20]
Eduard Kneifel, Die evangelisch-augsburgischen Gemeinden in Polen 1555–1939. Eine Parochialgeschichte in Einzeldarstellungen, Vierkirchen über München 1971
E. H. Busch, Beiträge zur Geschichte und Statistik des Kirchen– und Schulwesens der Ev.-Augsburg Gemeinden im Königreich Polen, Sankt Petersburg, Lipsk 1867
Apoloniusz Zawilski, Bełchatów i jego historyczne awanse, Łódź 1967
Materiały udostępnione przez Annę Kruś i Stanisława Hejaka
If you see this after your page is loaded completely, leafletJS files are missing.
